افرادی بعضا پیدا میشوند و مطالبی را بیان می کنند و ژست عاقل به خود می گیرند ، حال جدای از اینکه آنچه می گویند توهم و تخیل است نه تعقل ، ژست عاقل به خود می گیرند و متدینین را انسان هائی نامعقول و بی اهمیت به عقل و تعقل و اصلا دینشان را دین یقین بدون دلیل و برهان ، جلوه می دهند.
حال جدای از اینکه آیا مسلمان ها واقعا به طور کلی ، اهل تعقل هستند یا خیر ، لازم است به کتاب آسمانی این دین نگاه شود و جایگاه عقل را مستقیما از خود ان دین گرفت نه از افراد مدعی تبعیت از آن که بعضا به آن عامل نیستند . حال برای این امر ، آیه ای انتخاب کردم که بسیار عجیب و قابل تأمل است و جایگاه عقل و عقلانیت ، تفکر و تدبر و رابطه آن با عظمت یابی انسان را به بیان بسیار جالب مطرح می کند :
قال سبحانه:
إن شر الدواب عند الله الصم البکم الذین لا یعقلون
بدترین جنبندگان نزد خدا، افراد کر و لالی هستند که اندیشه نمی‌کنند.
در این ایه خدای سبحان کسانی که تعقل نمی کنند را با سه وصف ، ذم و نکوهش می کند : جنبنده و کر و لال
و این ، یعنی کسی که اهل تعقل نیست در منطق قرآن بدترین جنبنده در عالمِ وجود است. قرآن کریم از حقیقت چنین افرادی پرده برداری می کند و انان را بدترین جنبنده ای که نه می شنود و نه می بیند معرفی می کند .پس آنچه به انسان ارزش می دهد در دین اسلام نه فقط عبادات عملی است بلکه تا عبادت عقلی در کنار آن محقق نشود چنین عملی یا بی ارزش یا کم ارزش تلقی می شود و چنین افرادی در عداد بدترین جنبندگان قرار می گیرند .
در نتیجه ملاک خروج از بدترین جنبندگان ، تعقل است و این آیه بسیار والاست و جایگاه عظیم عقل و تعقل را در منظومه ی معارف دینی تبیین می کند.
منبع: سورة الأنفال, الآیة 22
بالای آسمان
