پیروی از نیکان

انسان باید همیشه از نیکان درست بیاموزد و از رفتاری نیک آنان بهره بگیرد و آن را سرلوحه ی زندگی دنیوی خویش قرار دهد؛ چنین نیست که فقط یک شخص را ملاک قرار دهد بلکه نیکی را از هر کس که در سنخ کسانی است که خداوند به آن ها نعمت داده است بگیرد و در باورها و رفتار و کردار خویش بدان پایبند باشد.

پاداشی بر اساس تلاش

باور یک مسلمان این است که خداوند صاحب روز جزا است اما چنین نیست که خداوند بخواهد به مانند روابط دنیوی از روابط را بر شایستگی ها ترجیح دهد و ملاک پاداش خود قرار دهد یا در آن تاثیری داشته باشند؛ بلکه انسان باید در این دنیا تلاش هایی انسانی و در راستای کمال خود بنماید و به همین جهت است که از خداوند خواستار هدایت است «اهدنا الصراط المستقیم» (1)؛

همه ی ستایش ها، ستایش اوست

یک مسلمان چنین باوری دارد که هر آنچه هست جز وجود خداوند یک موجود ناقص است که باید در راستای کمال خود حرکت نماید؛ و هیچ کس جز خدا شایسته ستایش او نیست؛ چرا که او موجوی بی نقص است؛ و هر ستایشی در حقیقت برای اوست هر چند که به ظاهر نشان می دهد که گاهی انسانی، یک انسان دیگر را ستایش می کند اما در حقیقت این ستایش، ستایش خداوندی است که آن کمال را به نحو کامل دارد.

نیایش بی واسطه

یکی از آموزش هایی که در سوره حمد می توان فرا گرفت این است که انسان باید گاهی با خدای خود بدون واسطه سخن بگوید و بی پرده او را مخاطب خود قرار دهد و با او به نیایش بپردازند.