در آغاز اسلام، گاهی اموری در بین مردم رایج بود که جاهلانه بودنش روشن بود ولی در عصر حاضر تمییز جاهلانه بودن بسیاری از قوانین و گزارههای علمی به سادگی نخواهد بود و برای تشخیص آن در پارهای از اوقات مراجعه کردن به وجدان چارهساز نیست؛ چرا که آنقدر مسأله پیچیده میشود که حتی در پارهای از ااوقات متخصصین را هم به اشتباه و تحیر وامیدارد چه رسد به غیر متخصص.