آزادگی امری نیست که مرتبط با دین باشد و بس بلکه امری است که هر انسانی آن را دارا باشد حتی اگر بی دین باشد؛ لذا امام حسین در کربلا به یزید و یزیدیان خطاب کردند که:

کونوا فی الدنیا احرارا إن لم یکن لکم دین (1): اگر دین ندارید ولی در دنیا آزاده مرد باشید.


آزادی یک دستور انسانی است نه یک دستور دینی...


پی نوشت
1ــ در سوگ امیر آزادى ( ترجمه مثیر الأحزان ) ؛ ؛ ص262